Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлиги

Гендердик укук жана басмырлоого жол бербѳѳ тармагында окуучулардын жетишкендиктерин баалоого мамилелер

Бул бапты окуп-үйрѳнүүнүн натыйжасында силер:

  • предметтик стандарттардагы маалыматтарды Кыргыз Республикасынын мектептик билим берүүнүн сапатына баа берүүнүн жаӊы Концепциясынын сунуштары менен дал келтире аласыӊар;
  • гендердик теӊдик жана басмырлоого жол бербѳѳ тармагында ѳзѳктүү, предметтик жана негизги компетенттүүлүктѳрдүн ѳз ара байланышын түшүндүрѳ аласыӊар;
  • предметтик стандарттын сунуштарын окуучулардын негизги комптенттүүлүктѳрүн баалоо процессин пландаштырууда жетекчиликке ала аласыӊар.

 Мугалимдердин педагогикалык чеберчилигининин негизин алардын окуучулардын ѳсүүсүн так баалоо жѳндѳмдүүлүгү түзѳт.

 Майкл Барбер,
Бостон университетинин профессору


 Мектепке чейинки жана мектептик билим берүүнүн сапатына баа берүү концепциясы. Азыркы учурда Кыргыз Республикасынын мектеп билим берүү системасында «Мектепке чейинки жана мектеп билим берүүсүнүн сапатына баа берүү Концепциясы» иштелип чыгып, 2023-жылга чейин бардык мектептерде жайылтуу каралууда. Аталган документ мектепке чейинки жана мектеп билим берүүсүнүн сапатына баа берүүнүн натыйжалуу улуттук системасын түзүүнү максат кылат
 Билим берүүнүн сапатын «билим берүүнүн натыйжалары билим берүүнүн ар кандай субьектилеринин (окуучу, педагог, ата-энелер, жумуш берүүчүлөр, жалпы коом) күтүүлөрүнө же алар тараптан коюлган билим берүү максаттарына жана милдеттерине ылайык келишинин даражасы» деп түшүнүшѳт (Жалпы мектептик билим берүүсүнүн мамлекеттик билим берүү стандарты, 2014).
 Концепция аны иштеп чыгууга себеп болгон көйгөйлөрдү белгилейт, яалардын арасында:баа берүүнүн окутуунун натыйжаларына жетишүүсүн эмес, окутуунун күнүмдүк процессин көзөмөлдөөгө көңүл буруусу; окутууга түзөтүү киргизүү, методдорду тандоо, мазмунду аныктоо үчүн ж.б. баалоонун натыйжаларын чектелүү пайдалануусу.
 Концепция тиги же бул тармакта окуучулардын жетишкендиктерин өлчөө каражаты катары чен-өлчөмдөр менен баалоону пайдалануу сунуштайт ушул баа берүүнүн чен-өлчөмдөрү окуучулар үчүн да, ата-энелер үчүн да түшүнүктүү, тааныш болушу керек. Баалоо окуучулардын компетенттүүлүктөрүн калыптандырууну колдоого тийиш жана окутууда инсанга багытталган мамиленин талаптарына ылайык келүүсү, предметтик да, ѳзѳктүү да компетенттүүлүктөрдү өлчөшү зарыл.

 «Кыргызстан тарыхы жана дүйнѳлүк тарых»1 жана «Адам жана коом»2 предметтик стандарттарында баалоо кѳйгѳйүн чечүү боюнча концепциянын сунуштары конкреттештирилген. Ушул сабактарда баалоо процессин пландаштыруу жана ишке ашырууда мугалим жетекчиликке алышы керек болгон стратегиялар жана принциптер аталган.

 Гендердик теӊдик жана социалдык камтууну алдыга жылдыруу үчүн негизги компетенттүүлүктѳр тепчип ѳтүү мүнѳзгѳ ээ болгондугуна жана ѳзѳктүү, предметтик компетенттүүлүктѳрүнүн курамдык бѳлүгү болуп эсептелгендигине байланыштуу окуучулар тарабынан ѳздѳштүргѳндүгүн баалоо ошол эле принциптерге жана стратегияларга негизделиши керек.




Сѳздүк

Чен-ѳлчѳмдүк баалоо – бул ѳзѳктүү жана предметтик компетенттүүлүктѳрдүн калыптануусуна түрткү болгон, билим берүүнүн максат жана мазмунуна ылайык келген, билим берүү процессинин бардык катышуучуларына алдын ала белгилүү болгон жана коллективдүү иштеп чыккан, ачык-айкын чен-ѳлчѳмдѳрү менен окуучулардын билим берүүчүлүк жетишкендиктерин салыштырууга негизделген процесс.
Булак: 5-9 класстар үчүн «Адам жана коом» предметтик стандарты, 2018-ж.

Калыптандыруучу баалоо материалды (ишти аткаруунун темпи, теманы ѳздѳштүрүү ыкмалары ж.б.) ѳздѳштүрүүнүн жеке ѳзгѳчѳлүктѳрүн эске алуу менен окуучулардын ѳсүүсүн (прогрессин) аныктоо үчүн, ошондой эле ийгиликке жетишүү үчүн сунуштарды иштеп чыгуу максатында колдонулат. Окуучунун ѳсүүсү (прогресс) алар тарабынан аткарган конкреттүү иштин негизинде билим берүүчүлүк тармактардын алкагында окутуунун максаттарында камтылган аныкталган натыйжаларга жетишүү катары аныкталат. Мугалим окуучунун жекече ѳсүүсүнѳ (прогресс) байкоо жүргүзүүлѳрүн журналга баа түрүндѳ белгилейт.
Булак: Кыргыз Республикасынын мектептик жалпы билим берүүсүнүн Мамлекеттик билим берүү стандарты, 2014-ж.

Китепкана

Ѳзүбүздү текшеребиз

Тест ѳтүү

Темага киришүү
Алдыга → 3.2