Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлиги

Окуу материалдары жана гендердик теңдик жана басмырлоого жол бербѳѳ принциптери

Бул теманы үйрөнүүнүн жыйынтыгында силер:

  • гендердик теңдик жана инклюзия тармагында окуу материалдардан жалпы талаптар жѳнүндѳ маалымат аласыңар;
  • окуу материалдарына жалпы талаптар менен гендердик теңдик жана басмырлоого жол бербѳѳ тармагында билим берүү стандарттарын түзүүдѳгү мамилелер кантип байланышканын билесиңер;
  • кесиптик ишмердүүлүктѳ гендердик теңдик жана басмырлоого жол бербѳѳ тармагында окуу материалдарга жалпы талаптарды жетекчиликке аласыңар.

 Билим берүү тармагындагы адистер жана мугалимдер сабакка окуу материалдарын түзүүдѳ жана даярдоодо белгилүү талаптарды жана чен-ѳлчѳмдѳрдү жетекчиликке алышы керек. Эң алгач, окуучуларга сунушталган маалымат жана сабактарда анын талкуулоосу илимий мүнѳзгѳ ээ болуп жана социомаданий айырмачылыктар жѳнүндѳ заманбап билимдерди эске алышы керектигин эстен чыгарбоо зарыл.

 Жалпысынан окуучуларга сунушталган маалыматта чагылдырылышы керек болгон 4 жалпы принципти бѳлүп кѳрсѳтүү керек:

 Адам жана адам коому биологиялык эволюция менен эмес, тарыхтын мыйзамы боюнча ѳнүгѳт, ошону менен бирге адамдын жаратылыш чѳйрѳсү менен ѳз ара аракеттенүүсү жана белгилүү биологиялык законченемдүүлүктѳр ушул ѳнүгүүнүн маанилүү бѳлүгү болуп эсептелинет
 Ар түрдүү жыныстагы адамдардын айырмачылыгы жаратылыштык факторлордун натыйжасында эмес, коомдук ѳз ара аракеттенүү процессинде калыптанат.
 Ар түрдүү этномаданий топтордун ортосундагы айырмачылыктар аларды калыптандыруунун коомдук жана тарыхый шарттарынан кѳз каранды.
 Ар түрдүү демографиялык категориялар, коомдук жана маданий топтордун адамдары ортосундагы теңсиздик коомдук жана экономикалык мамилелердин түзүлүшүнѳн кѳз каранды жана заманбап кырдаалга таасир эткен белгилүү тарыхый шарттарда калыптанат (колонизация процесстери, эмгектин аймактык бѳлүштүрүүсү, гендердик стереотиптер ж.б.)


 Билим берүү стандарттарын тѳмѳнкү чен-ѳлчѳмдѳрдүн кѳз карашында талдоо керек:

  1. Билим берүүчү максаттар жана натыйжалар коомду сегменттерге бѳлүштүрүүгѳ эмес, коомдогу окуучулардын интеграциясына багытталышы керек;
  2. Стандарттар алып салуучу мүнѳзгѳ эмес, инклюзивдик мүнѳзгѳ ээ болушу керек;
  3. Билим берүүчү натыйжалар коомдук ѳз ара аракеттенүү мүмкүнчүлүктѳрүн чектебей, аларды кеңейтиши керек;
  4. Натыйжалар «туура» же «туура эмес» ойлордун бир маанисин жана катаал кѳз карашын карманбастан, жүрүм-турумдун ийкемдүүлүгүн жана сынчыл ой жүгүртүүнү демилгелѳѳ мүмкүн болгондой формулировкаланышы керек.
Сѳздүккѳ

Интеграция (лат. integratio — кайра калыбына келтирүү, толтуруу, integer — толук), бир бүтүнгѳ ар кандай бѳлүктѳрдү жана элементтерди бириктирүү менен байланышкан ѳнүгүү процессинин тарабы.
Булак: Философиялык академиялык сѳздүк, - М., 1983-ж.

Китепкнага

Өзүбүздү текшеребиз

Тест ѳтүү

Темага киришүү
Алдыга → 4.2